ماهیت پایهای و ماقبل نظری جهانبینی: جهانبینی
صرفاً محصول تعقل و اندیشه‌ورزی نیست بلکه ریشه و بنیان آن است و بدان شکل میدهد.
جهانبینی در سطحی عمیقتر از علم و فلسفه قرار دارد و پایه و اساس آنها را تشکیل میدهد.
ادعاهای معرفتی یک جهانبینی را نمی‌توان به وسیلۀ علم یا فلسفه اثبات یا رد کرد، بلکه
علم و فلسفه خود بر نوعی جهانبینی استوارند.
تاریخیگری و نسبی‌انگاری: جهان‌بینی‌ها متعدد
و نسبی‌اند. از آنجا که درک بشر عمیقاً تحت تأثیر شرایط اقلیمی و تاریخی او قرار دارد،
بنابراین جهان‌بینی‌های مختلف به ظهور میرسد که از بعضی جنبه‌ها با هم در تضادند. کثرت
جهان‌بینی‌ها قابل رفع نیست و ادعاهای هیچ جهان‌بینی‌ای را نمی‌توان اثبات یا رد کرد.
جهانبینی و اندیشمندان مسیحی
شروع استفاده از اندیشه جهانبینی را در میان
اندیشمندان مسیحی به دو متفکر برجسته نسبت می‌دهند: جیمز اور (James Orr ۸۴۴-۱۹۱۳) و آبراهام کویپر
(Abraham Kuyper ۱۸۳۷-۱۹۲۰).
جیمز اور در یکی از آثار معروف خود با نام
«دیدگاه مسیحی درباره خدا و جهان»، به طور کلی به مسیحیت به عنوان یک جهانبینی نگاه
کرد. نظر او را خلاصه میتوان در تقابل جهانبینی مسیحی با مدرنیته بیان کرد. او بر
لزوم درک و ارائۀ مسیحیت به عنوان یک جهانبینی تام و تمام تاکید داشت و دیدگاه مسیحیت
را دربارۀ تمام ابعاد جهان هستی و همۀ عرصه‌های زندگی با جهانبینی مدرن در تقابل دید.
به اعتقاد اور، دیدگاه مسیحی دربارۀ جهان به لحاظ منطقی یک تمامیت جامع و منسجم را
تشکیل میدهد که اثبات یا رد آن به صورت جز به جز امکان‌پذیر نیست.
آبراهام کویپر جهانبینی مسیحی را فقط در قالب
کلمات ابراز نکرد، بلکه از طریق فعالیت‌های چندگانۀ خود به عنوان روزنامه‌نگار، الهیدان،
سیاستمدار، نخست‌وزیر هلند، و بنیان‌گذار دانشگاه آزاد آمستردام این اندیشه را بسط
داد. او در یکی از کتاب‌های خود با عنوان «کالونیسم» اعتقاد پرشور خود را به ارتباط
مسیحیت با تمام ابعاد زندگی انسان بیان داشت. او نیز چون اور مدرنیته را به عنوان یک
جهانبینی عمیقاً با مسیحیت در تضاد می‌دید. کویپر یک جهانبینی جامع کتابمقدسی را برای
مقابله با مدرنیته حیاتی می‌دید. به اعتقاد وی بروز تضاد موجود میان مسیحیت و مدرنیته
در همۀ عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی خصوصاً قلمرو دانش و تفکر آکادمیک کاملا آشکار است.
از دیگر اندیشمندان مسیحی که به مسیحیت به عنوان
جهانبینی پرداخته‌اند میتوان از هرمان دویویرد، فرانسیس شیفر، کارل هنری، آلبرت ولترز،
برایان والش و ریچارد میدلتون، جان استات، جیمز سایر، چارلز کولسون، نانسی پیرسی، مایکل
گوهین و کریگ بارتلمو نام برد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر